Dopping /Lek. wet. Janusz Okoński/

Oto tylko dwa cytaty:
Kodeks Postępowania z Koniem pkt. III: "Zawody nie mogą zagrażać dobru konia";
Przepisy weterynaryjne art. 5 pkt. 1, ppkt. 3: "W zawodach mogą brać udział tylko konie zdrowe i właściwie przygotowane kondycyjnie".

Koń zdrowy to ten, u którego nie ma potrzeby stosowania leków, to ten, którego nic nie boli. To zawodnik, właściwie wytrenowany i przygotowany do zawodów, u którego stosuje się na zawodach rutynowe, ogólnie dozwolone zabiegi odnowy biologicznej przy użyciu preparatów, które nie zawierają substancji zakazanych.

W historii walki z dopingiem używane były różne jego definicje. Ta współczesna, zawarta w Kodeksie ogłoszonym przez Światową Agencję Antydopingową (WADA) mówi:

"Dopingiem jest wystąpienie jednego lub więcej naruszeń regulaminu antydopingowego."

Naruszenia regulaminu to:
1. Obecność środka zakazanego lub jego metabolitów w próbce fizjologicznej.
2. Użycie lub próba użycia środka zakazanego lub metody zabronionej.
3. Nie wyrażenie zgody, lub nie zgłoszenie się na pobranie próby.
4. Naruszenie wymogów dostępności sportowca do kontroli poza zawodami.
5. Manipulowanie lub próba manipulowania jakąkolwiek częścią kontroli.
6. Posiadanie substancji lub metod zabronionych.
7. Handel dowolną substancją lub metodą zabronioną.
8. Podanie lub próba podania sportowcowi substancji lub metody zabronionej.

Przepisy dotyczące badań antydopingowych u koni w Polskim Związku Jeździeckim zawarte są w Przepisach Weterynaryjnych. Przepisy te, na równi z przepisami i regulaminami dyscyplin jak i przepisami ogólnymi PZJ muszą być znane wszystkim uczestnikom rywalizacji sportowej.

Oto tylko dwa cytaty: Kodeks Postępowania z Koniem pkt.III: "Zawody nie mogą zagrażać dobru konia";
Przepisy weterynaryjne art. 5 pkt.1, ppkt. 3:
"W zawodach mogą brać udział tylko konie zdrowe i właściwie przygotowane kondycyjnie".

Koń zdrowy to ten, u którego nie ma potrzeby stosowania leków, to ten, którego nic nie boli. To zawodnik, właściwie wytrenowany i przygotowany do zawodów, u którego stosuje się na zawodach rutynowe, ogólnie dozwolone zabiegi odnowy biologicznej przy użyciu preparatów, które nie zawierają substancji zakazanych.

Co to jest substancja zakazana?
Przepisy weterynaryjne art.5 pkt. 2: "Środkiem zakazanym jest każda substancja, bez względu na jej pochodzenie, która podana koniowi zmienia jego wydolność podczas zawodów i ma wpływ na osiągnięty wynik.
Środkami zakazanymi są:
a. Środki, które w każdym czasie mogą oddziaływać na jeden lub więcej układów ciała: nerwowy, krążenia, oddechowy, pokarmowy, moczowy, rozrodczy, mięśniowo-szkieletowy, powłokowy, odpornościowy, hormonalny.
b. Środki przeciwgorączkowe,znieczulające i przeciwzapalne..."

Za nami kolejny sezon, w którym na zawodach były pobierane od koni próby do badań antydopingowych. Jeźdźcy przyzwyczaili się do obecności na zawodach Testujących Lekarzy Weterynarii, Organizatorzy Zawodów rezerwują specjalne miejsca do pobierania prób.
Pobrano 30 prób na 9 imprezach rangi mistrzowskiej. Na tyle wystarczyło pieniędzy gromadzonych na fundusz antydopingowy ze składek wpłacanych przy wpisowym.
Jedna próba wykazała obecność środka zakazanego.
Stwierdzony w próbie środek zakazany to "Naproxen". Jest to niesteroidowy lek o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Jest to lek, który niezależnie od tego w jakiej postaci jest użyty nie może być stosowany na zawodach.
Przepisy weterynaryjne PZJ bardzo wyraźnie określają warunki w jakich koń może być leczony na zawodach. W każdym przypadku, konieczność leczenia, musi być zgłoszona przez osobę odpowiedzialną za konia na piśmie do Lekarza Weterynarii Zawodów. (vide formularz: "Zgłoszenie zachorowania konia podczas zawodów"). On podejmuje decyzję o leczeniu i wnioskuje do Sędziego Głównego o udziale lub wycofaniu konia z zawodów, zawsze mając na celu dobro konia i zasadę czystej rywalizacji sportowej.
W każdym przypadku wykrycia środka zakazanego u konia, odpowiedzialność dyscyplinarną ponosi osoba odpowiedzialna za konia. Bez względu na intencje i sprawcę działania. Tłumaczenie się chęcią pomocy koniowi i niewiedzą, że stosowany preparat może zawierać środek zakazany, w żadnym przypadku nie jest usprawiedliwieniem. Koń, który wymaga działań terapeutycznych jest koniem chorym i nie może uczestniczyć w rywalizacji sportowej.
Należy pamiętać, że na rynku jest wiele preparatów stosowanych w żywieniu i pielęgnacji koni, które w swoim składzie zawierają środki zakazane. Preparaty te nie mogą być stosowane na zawodach.
Trzeba również pamiętać że leki stosowane w okresie poprzedzającym wyjazd na zawody, mogą przez dłuższy czas pozostawać w organizmie konia i być wykrywane w badaniach antydopingowych. Osoba odpowiedzialna za konia musi wymagać od leczącego lekarza weterynarii pisemnej deklaracji dotyczącej postawionego rozpoznania chorobowego i stosowanych leków. (vide formularz: "Zgłoszenie leczenia konia przed zawodami")
W źle przechowywanej paszy również mogą pojawić się środki zakazane. Tłumaczenie się, że "ktoś" podał "coś" koniowi w stajni, nie zwalnia osoby odpowiedzialnej za konia z odpowiedzialności związanej z badaniem antydopingowym.
Wszystkich, którzy związani są ze sportem jeździeckim obowiązuje świadomość partnerstwa sportowego człowieka i konia, znajomość przepisów, przestrzeganie Kodeksu Postępowania z Koniem i Zasad Fair Play.
_______________________
tekst pochodzi z [link widoczny dla zalogowanych]

Post został pochwalony 0 razy

Nawiązując do artykułu doktora Janusza Okońskiego, w którym zwraca on uwagę na to, że tylko zdrowy koń może uczestniczyć w zawodach, chciałam jeszcze rozszerzyć pojęcie zdrowego konia. Tradycyjnie uważa się, że jeżeli koń dobrze wygląda, jest zadowolony, wyjada podaną paszę, nie kuleje i chętnie uczestniczy w treningach to niewątpliwie jest zdrowy. Oczywiste jest, że takiego konia nic nie boli ani nie ma potrzeby stosowania u niego leków.
W przypadku koni wyczynowych może jednak zdarzyć się sytuacja, że koń wciąż spełnia wszystkie powyższe warunki, ale właśnie zaczyna rozwijać się choroba, której jeszcze nie widać, lub mamy do czynienie z początkiem przetrenowania albo zaczynają się deficyty niektórych składników mineralnych.

Dodatkową pomocą dla trenera w ocenie stanu zdrowia konia jak i wpływu treningu na organizm mogą być okresowe badania krwi koni, a także systematyczna kontrola wartości tętna i to zarówno spoczynkowego jak i szybkości restytucji czyli szybkości jego spadania po wysiłku.
Przeprowadzanie okresowych badań diagnostycznych krwi koni wyczynowych jest niezbędne ze względu na to że:
- Koń, którego wszystkie badane wskaźniki są prawidłowe, ma dużo większą szansę na uzyskanie dobrego wyniku sportowego niż koń, u którego stwierdza się występowanie różnego typu niedoborów lub nieprawidłowości.
- Koń posiadający wszystkie parametry w normie dużo szybciej regeneruje się po wysiłku.
- Porównując kolejne wyniki badań koni, w cyklu rocznym lub wieloletnim, można ocenić nie tylko stan zdrowia, ale także stwierdzić czy stosowany trening jest właściwy i korzystnie wpływa na organizm.
- Posiadanie wyników kilku badań jednego konia pozwala na ustalenie zakresu jego wartości referencyjnych dla poszczególnych badanych parametrów, czyli na opracowanie profilu metabolicznego tego konia.

W zależności od celu badania krwi koni wyczynowych można wykonywać je w warunkach spoczynkowych lub po wysiłku.
Badania spoczynkowe, jak sama nazwa wskazuje, powinny odzwierciedlać stan organizmu konia wypoczętego i dlatego krew do badań musi być pobrana rano, w boksie, przed treningiem a nawet przed spacerem w karuzeli. Poza tym większość wskaźników krwi ulega zmianom w cyklu dobowym i dlatego wskazane jest wykonywanie badania w godzinach porannych.

Analiza spoczynkowych wartości wskaźników krwi koni jest przydatna:
- do oceny ogólnego stanu zdrowia;
- do wczesnej diagnostyki występujących niedoborów;
- do oceny wpływu treningu na organizm konia.

Drugi typ badań to badania wysiłkowe, które
- albo mają charakter testu wysiłkowego,
- albo są wykonywane podczas zawodów.

Podczas tego typu badań krew jest pobierana trzy- lub czterokrotnie.
Pierwsze pobranie krwi jest to badanie spoczynkowe (S), następne odbywa się bezpośrednio po zakończeniu wysiłku (W), kolejne po 30 minutach odpoczynku czyli restytucji (R). Po szczególnie dużych obciążeniach, lub w przypadkach gdy nie było możliwe badanie wysiłkowe, wykonuje się badanie spoczynkowe następnego dnia po wysiłku (S1). W przypadku koni systematycznie badanych porównanie wyników tego badania z wcześniejszymi badaniami spoczynkowymi pozwala ocenić reakcję konia na wykonany wysiłek oraz stwierdzić czy wykonane obciążenie było właściwe, za duże, czy może za małe na aktualnym etapie zaawansowania treningowego.

Badania wysiłkowe umożliwiają:
- ocenę adaptacji zwierzęcia do wysiłku;
- stwierdzenie czy wykonany wysiłek był proporcjonalny do stopnia wytrenowania konia;
- weryfikację programu treningowego zarówno w przypadku obciążeń za dużych jak i za małych.

Kolejnym narzędziem wspomagającym pracę trenera są monitory pracy serca.
Ogromną zaletą tych urządzeń jest ich nieinwazyjność oraz możliwość stosowania i wykorzystania bez pomocy dodatkowych osób.
Światowym liderem w produkcji monitorów pracy serca jest fińska firma Polar. Pierwsze urządzenia zostały wyprodukowane w końcu lat 70-tych ubiegłego wieku. W latach 80-tych już były powszechnie używane przez sportowców. Monitor pracy serca jest urządzeniem pozwalającym na pełną kontrolę pracy serca, zarówno w spoczynku jak i podczas wysiłku (www.sportprofil.pl). Monitor pracy serca składa się z nadajnika, który jest zakładany na klatkę piersiową i odbiornika, w kształcie zegarka, który znajduje się na ręku zawodnika, jeżeli badane jest tętno sportowca-człowieka, lub na ręku jeźdźca w przypadku badania zmian tętna konia.

Na początku lat 90-tych firma Polar produkowała tylko jeden typ nadajnika, który był wykorzystywany zarówno dla ludzi jak i dla koni. Przy końcu lat 90-tych pojawił się specjalny nadajnik dla koni. Nadajnik odbiera impulsy elektryczne z mięśnia sercowego i bezprzewodowo transmituje je do odbiornika, na którym można w sposób ciągły śledzić zmieniającą się częstość skurczów serca. Dane zapisane w odbiorniku mogą być przekazane do komputera, w którym przy pomocy odpowiedniego programu można analizować dotychczasowe efekty treningowe i planować następny cykl obciążeń. Firma Polar, produkując wersję monitora dla koni zgromadziła także bogate piśmiennictwo, stale uaktualniane, dotyczące tego typu badań prowadzonych na koniach. Firma Polar stale udoskonala i modyfikuje swoje produkty.
W roku 2005 doszło do porozumienia Polara z Nokią czego efektem jest możliwość współpracy telefonu komórkowego z programem Polar. W praktyce wygląda to w ten sposób, że informacje o treningu zapisane w odbiorniku można przez podczerwień wgrywać do telefonu wykorzystując model 5140, a następnie przesyłać je w formie SMS na taki sam model telefonu. Jest to znakomite rozwiązanie gdy 1 osoba konsultuje treningi kilku zawodników. W obecnie produkowanych modelach dla ludzi wyliczany jest jeszcze energetyczny koszt wysiłku.
Obecnie produkowane odbiorniki są zaprojektowane z myślą o konkretnych dyscyplinach sportu. Inaczej jest rozwiązane oprogramowanie monitorów dla biegaczy, a inaczej dla kolarzy. Jednak w obu przypadkach, w trakcie treningu biegowego lub podczas jazdy na rowerze, można na bieżąco uzyskiwać dane dotyczące szybkości poruszania się, jak i długości pokonanego dystansu.
Dla koni taki wariant nie został jeszcze przez firmę Polar opracowany. Tutaj z pomocą przychodzi firma Timex [link widoczny dla zalogowanych] której sprzęt może służyć do równoczesnego badania wartości tętna i szybkości pokonywania dystansu.
Zestaw Timex’a nie jest co prawda przewidziany dla koni, ale oczywiście można go zaadaptować do prowadzenia badań na koniach, jak to miało miejsce przy wcześniejszych produktach firmy Polar. Informacje zapisane podczas treningu można wgrywać do komputera a następnie na wykresie analizować zależność między wartością tętna a prędkością. Możliwość równoczesnego uzyskiwania i analizowania tych informacji jest niewątpliwym atutem Timex’a.
Najnowszym urządzeniem z tej serii, dostępnym od niedawna, jest Forerunner 301 firmy Garmin [link widoczny dla zalogowanych] potentata w produkcji urządzeń GPS. Będzie to niewątpliwie bardzo silna konkurencja dla Timex’a, bo Garmin jest prostszy w użyciu, dokładniejszy, a poza wartością tętna podaje dodatkowo informację o różnicy wysokości, wykreśla mapę trasy oraz wylicza koszt energetyczny wysiłku. Wkrótce ma się pojawić w Polsce najnowszy model Forerunner’a, który będzie jeszcze bardziej precyzyjny niż dotychczasowy.

Systematyczne stosowanie monitora pracy serca umożliwia:

Wczesne wykrycie zaburzeń funkcjonowania organizmu konia, co pozwala na szybkie zastosowanie środków zaradczych, a przede wszystkim korektę zaplanowanych obciążeń treningowych.
Stwierdzenie wyraźnego wzrostu (powyżej 6 ud/min) wartości tętna spoczynkowego, może być początkiem infekcji lub jednym z pierwszych objawów przetrenowania lub kulawizny.
Ustalenie indywidualnych zakresów wartości tętna w stępie, kłusie i galopie.
Wykonywanie kontrolnych obciążeń przy zaplanowanej wcześniej wartości tętna.
Szczegółową analizę przebiegu restytucji tętna, co jest szczególnie istotne dla koni rajdowych.
Pprawidłowe zaplanowanie i realizację treningu interwałowego.
Ułatwia pracę z młodym koniem.
Podczas zawodów rajdowych umożliwia zawodnikowi natychmiastową reakcję na nietypowo wzrastające tętno konia i ułatwia opanowanie kryzysu.

Jeszcze jednym urządzeniem, prawie w Polsce nie docenianym, jest waga.
Koń wyczynowy powinien być ważony co najmniej dwa razy w miesiącu. Wiadomo, że każdy koń ma swoją optymalną wagę przy zachowaniu której uzyskuje najlepsze wyniki i dlatego parametr ten powinien podlegać systematycznej kontroli.
Poza tym, ciężar konia jest punktem wyjścia do prawidłowego zbilansowania diety.
Jednak podstawowym problemem w naszym kraju jest dostęp do tego urządzenia. Obecnie na świecie dostępne są przenośne wagi dla koni i na przykład w Niemczech jest firma, która zajmuje się profesjonalnie ważeniem koni na zamówienie właściciela stajni.
/Ewa Szarska/

_______________________
tekst pochodzi z [link widoczny dla zalogowanych]

Post został pochwalony 0 razy